เรื่องของความเร็วชัตเตอร์

ควบคุมแสงด้วย speed shutter

บทนี้จะออกวิชาเกินเล็กน้อยนะครับ  แต่ถ้าเข้าใจแล้วจะสร้างสรรค์ภาพถ่ายได้อีกเยอะแยะเลยครับ

Speed Shutter คือ ระยะเวลาที่ม่านชัตเตอร์เปิดจนกระทั่งปิดสนิท (เพื่อให้แสงสัมผัสกับเซ็นเซอร์) มีหน่วยเป็นวินาที ถ้าเราพูดกันว่า speed Shutter 100 นั่นหมายถึง Speed Shutter 1/100 วินาที ซึ่งเป็นเวลาที่เร็วมาก แต่ถ้าต้องการเปิดม่านชัตเตอร์นาน ๆ เช่น 2 วินาที เราก็มักจะเขียนหรือพูดว่า เปิดหน้ากล้อนนาน 2 วินาที หรือเขียนว่า 2" ในความเป็นจริงการจะควบคุมแสงได้นั้น จะต้องมี ขนาดของรูรับแสง (Aperture) และ ความไวแสง (ISO) เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย (เดี๋ยวจะเขียนถึงในบทต่อ ๆ ไป)

Speed Shutter กับ Stop

อีกสิ่งหนึ่งที่ต้องรู้คือ หน่วยวัดของแสงที่ใช้กับการถ่ายภาพนั้น เราใช้หน่วยเป็น สต็อป (Stop) ซึ่งเป็นหน่วยเรากำหนดขึ้น ทำให้สามารถเปรียบเที่ยบค่าของแสงที่เปลี่ยนไป ของ ความเร็วชัตเตอร์, ของค่าความไวแสง หรือ ของขนาดรูรับแสง ในบทนี้เราจะมาลองดูกันครับว่าการเปรียบเทียบ หนวยวัดแสงเป็น สต็อป กับความเร็วชัตเตอร์นั้น เป็นอย่างไร

สมมติ
ว่าเรากำหนดความเร็ว เริ่มต้นของ Speed Shutter เป็น 200 (หรือ 1/200 วินาที) จากรูป จะเห็นว่า จาก speed shutter 200 (1/200 วินาที) ถ้าเราปรับ speed shutter เป็น 400 (1/400 วินาที ม่านชัตเตอร์เปิดปิดเร็วขึ้น) ค่าแสงจะลดไป 1 stop และ ถ้าจาก speed 200 --> 1600 เท่ากับว่าค่าแสงจะลดลง ไปถึง 3 stop เลยทีเดียว ถ้าเราสังเกตุจะเห็นว่า ทุก ๆ 1 stop ที่เปลี่ยนแปลงไป จะมีค่าเป็น สองเท่า ของ speed shutter ก่อนหน้านั้นเลยทีเดียว เช่น 200 --- > 400 ---> 800 ---> 1600 ถ้าเราอยากเพิ่มแสง หรือให้ภาพสว่างขึ้น เราก็ต้องลดความเร็วของ speed shutter ลง ซึ่งวิธีการเหมือนกันเลย โดยเมื่อเพิ่มแสง 1 stop จะเป็นการลดความเร็วชัตเตอร์ลงทีละครึ่งนั่นเอง เช่น ตอนนี้ speed shutter อยู่ ที่ 200 ต้องการให้เพิ่มแสง อีก 2 stop (ภาพสว่างขึ้น) เราก็ต้องลดความเร็วชัตเตอร์ลงตามนี้ 200 ===> 100 ===> 50 ก็จะได้ speed shutter ที่ 50 ซึ่งถือเป็นการเพิ่มแสง 2 stop นั่นเอง

การแสดงเจ็ตสกี ในงาน อุดรโลก ปี 2553 อ.กุมภวาปี จ.อุดรธานี
เป็นการแพนกล้อง (ใช้ความเร็วชัตเตอร์ต่ำ ๆ ถ่ายวัตถุที่มีการเคลื่อนไหว)

สงกรานต์ อุดรธานี ปี 2553 เป็นภาพที่ใช้สปีดชัตเตอร์สูง แต่เม็ดน้ำก็ยังมีความเร็วที่มากกว่า
เลยเห็นเป็นเส้นสั้น ๆ 

นอกจากนี้แล้ว speed shutter ที่มีความเร็วสูง ก็ยังทำให้เราสามารถถ่ายภาพได้นิ่งขึ้นเพราะชัตเตอร์เปิดปิดได้เร็วมากนั่นเอง ในทางตรงข้ามชัตเตอร์ที่เปิดปิดช้าหรือเรียกว่า slow shutter ก็จะเป็นต้องมีการถือกล้องที่ถูกวิธี หรือมีอุปกรณ์ที่ช่วยเช่นขาตั้งกล้อง ถึงจะทำให้ได้ภาพที่ชัดเจน

แถมอีกนิด

• ถ้าเพื่อน ๆ ใช้เลนส์มุมกว้าง จะได้ภาพชัดได้ง่ายกว่าเลนส์ที่ซูม ในสภาพแสงแบบ Low light อันนี้ลองแล้ว ก็ปรากฏว่าเป็นเรื่องจริงนะครับ

เรื่องของ Speed Shutter กับ การถ่ายภาพนั้น เป็นเรื่องที่สามารถนำไปต่อยอดได้มากมายในการถ่ายภาพสวย ๆ ของเพื่อน ๆ ให้สร้างสรรค์และมีชีวิตชีวา เช่นการถ่ายภาพ พลุ ภาพน้ำตก ภาพคนวิ่ง หรือไลท์เพนท์ติ้ง

---